مجله حقوقی دلتا

در قانون برای جعل مدرک دانشگاهی، مجازات در نظر گرفته شده و بر اساس آن اگر فردی مدرک اشتغال به تحصیل یا فارغ‌التحصیلی داخل یا خارج از کشور را جعل کند، مجازات خواهد شد.

با توجه به اهمیت تحصیلات دانشگاهی در کشور، جعل مدرک تحصیلی از جمله جرائمی است که برخی افراد مرتکب آن می‌شوند و آگاهانه و یا گاهی بی‌اطلاع از عواقب قانونی آن اقدام به خرید مدرک جعلی می‌کنند. در مجله دلتا این جرم و مجازات آن از نظر قانونی مورد بررسی قرار گرفته و توضیح داده شده است.
تشخیص مدرک تحصیلی جعلی
برخی به دلایل مختلف، از جمله عدم آگاهی از عواقب استفاده از مدارک جعلی، با پرداخت مبالغی به کلاهبرداران، از مدارک تحصیلی جعلی استفاده می‌کنند. اما امروزه به دلیل سیستم مکانیزه و متمرکزی که وجود دارد، در اولین مراجعه به مراکز رسمی جعلی بودن مدارک تشخیص داده می‌شود. بنابراین به راحتی با‌ استعلام مدرک تحصیلی ، جعلی بودن آن مشخص می‌شود.

مجازات جعل مدرک تحصیلی
در قانون برای جعل مدرک دانشگاهی، مجازات در نظر گرفته شده و بر اساس آن اگر فردی مدارک اشتغال به تحصیل یا فارغ‌التحصیلی با تأییدیه و ریز نمرات تحصیلی دانشگاه‌ها، موسسات آموزش عالی و تحقیقاتی داخل یا خارج از کشور را جعل کند، مجازات خواهد شد. شایان ذکر است علاوه بر فرد جعل کننده(جاعل)، کسی هم که از این مدرک جعلی استفاده می‌کند مجرم به حساب می‌آید و هر دو آن‌ها به حبس از ۱ تا ۳ سال به علاوه جبران خسارت محکوم می‌شوند. بنابراین مجازات خرید مدرک تحصیلی جعلی نیز در قانون مشخص شده است.
البته گاهی اوقات جعل مدرک دانشگاهی توسط افراد عادی انجام نمی‌شود و در انجام این کار یکی از کارکنان وزارتخانه‌ها، سازمان‌ها، موسسات وابسته به دولت، شهرداری‌ها یا نهاد‌های انقلابی دخالت دارند که در صورت وقوع چنین امری این دسته از افراد به حداکثر مجازات‌هایی که قاضی تعیین می‌کند، محکوم خواهند شد.
مطلب پیشنهادی: برای آشنایی بیشتر با جرم جعل سند “جعل سند و جلب جاعل” را مطالعه کنید.
 
مطالب بیشتر در مجله حقوقی دلتا...

اگر مرد بتواند ثابت کند خودرویی که زن از او توقیف کرده وسیله کسب درآمد وی بوده، می‌تواند رفع توقیف از ماشین را از دادگاه درخواست کند.

توقیف خودرو برای مهریه یکی از روش‌هایی است که زن می‌تواند به حق و حقوق مالی خود دست پیدا کند. با توجه به اینکه امروزه هر فرد برای سهولت در رفت و آمد یک وسیله نقلیه شخصی دارد، زن می‌تواند اقدام به توقیف خودروی همسر کند. اما سؤالی که مطرح می‌شود این است که آیا شامل خودرویی که وسیله امرار معاش شوهر است هم می‌شود؟ در مجله دلتا این مورد بررسی شده است. پس در ادامه با ما همراه باشید.
توقیف خودرو برای مهریه
توقیف خودرو برای مهریه از دو طریق دادگاه و اجرای ثبت اسناد امکان‌پذیر است.
توقیف خودرو برای مهریه از طریق دادگاه
در این روش باید زن دادخواستی مبنی بر مطالبه مهریه به دادگاه ارائه کند و همزمان با این دادخواست، تقاضای تامین خواسته کند تا پس از صدور رای به نفع وی، خودروی شوهر توقیف شود و فرصتی برای مخفی کردن یا انتقال سند خودرو به نام دیگری برای مرد باقی نماند. بنابراین پس از معرفی خودرو به دادگاه به عنوان تامین خواسته، زن باید اقدام به استعلام از پلیس راهور کند تا خودرو یا خودروهایی که به نام مرد است را توقیف سندی کرده تا دیگر نقل و انتقال سند خودرو امکان‌پذیر نباشد.
توقیف خودرو برای مهریه از طریق اجرای ثبت اسناد
در این روش با معرفی خودرو به اجرای ثبت اسناد دستور توقیف خودرو صادر و برای مرد ابلاغ می‌شود. در ابلاغیه ده روز مهلت تعیین شده که طی این مدت مرد فرصت دارد مهریه را پرداخت کند و در صورت عدم پرداخت مهریه، به مدت ۳ روز به زن مهلت می‌دهند خودرو را معرفی کند و پس از این سه روز دستور توقیف خودرو صادر و به پلیس راهور ارجاع می‌شود و خودرو را توقیف می‌کند.

توقیف خودرو لیزینگی
خودرویی که در رهن شرکت خودرو سازی است را بابت مهریه می‌توان توقیف کرد؛ اما برداشت مبلغ مهریه از این نوع خودروها در این صورت است صرفا مبلغی که بابت خودرو تا آن زمان پرداخت شده را می‌توان مورد توقیف بابت مهریه قرار داد و مقدار مبلغی که بابت خودرو هنوز به شرکت تولید کننده بدهکار است غیر قابل برداشت است.
برای مثال وقتی مرد خودرویی به ارزش ۲۰۰ میلیون دارد که در رهن یک شرکت خودروسازی است باید بررسی شود چه میزان از اقساط پرداخت شده است. مثلا اگر ۵۰ میلیون از اقساط پرداخت شده و  ۱۰۰ میلیون به شرکت تولید کننده بدهکار است، خودروی فوق الذکر فقط به اندازه ۵۰ میلیون قابل توقیف برای زن است و بیشتر از این مقدار ممکن نیست.
توقیف خودرویی که وسیله امرار معاش است
اگر مرد بتواند ثابت کند که خودرویی که زن از او توقیف کرده وسیله کار وی است و از طریق آن امرار معاش و کسب درآمد می‌کرده و نیز خودرو از نظر عرف خودروی گران‌قیمتی نباشد می‌تواند با استناد به اینکه ماشین مذکور وسیله ضروری زندگی‌اش است و جزء مستثنیات دین به حساب می‌آید، رفع توقیف از ماشین را از دادگاه درخواست کند.
 
مطالب بیشتر در مجله حقوقی دلتا...
 

گاهی شرایطی به وجود می‌آید که برای خرید و فروش، مقدمات اولیه و لازم فراهم نیست، به طور مثال پول کافی وجود ندارد، در این شرایط قراردادی عادی میان خریدار و فروشنده تنظیم می‌شود که به آن قولنامه گفته می‌شود.

تفاوت مبایعه نامه و قولنامه از جمله مواردی است که همیشه برای اشخاص سوال بوده است. قولنامه و مبایعه‌ نامه قراردادهایی هستند که افراد در معاملات خود از آن‌ها استفاده می‌کنند. باید در نظر داشت که این قراردادها متفاوت از یکدیگر هستند. با  مجله دلتا  همراه باشید تا با وجه تمایز آن‌ها بیشتر آشنا شوید.
مبایعه نامه چیست؟
مبایعه نامه به قرارداد خرید و فروش گفته می‌شود. به طور معمول قرارداد مکتوبی که بین فروشنده و خریدار برقرار می‌شود. به مبایعه نامه در اصطلاح بیع نامه نیز گفته می‌شود که مفهوم آن با مبایعه‌نامه هیچ تفاوتی ندارد. بنابراین هرگاه در زمان تنظیم قرارداد، کلیه موارد زیر تحقق داشته باشد و مکتوب گردند، مبایعه نامه یا همان قرارداد خرید و فروش شکل گرفته است.

دو طرف، قصد خرید و فروش مالی را در حال حاضر داشته باشند.
مورد معامله معلوم و معین شده باشد.
ثمن (پول) مورد معامله تعیین شده باشد.
در خصوص نحوه پرداخت پول و تحویل مبیع و سایر شرایط، توافقات لازم و کافی صورت گرفته باشد.
بخشی از ثمن یا قسمتی از مبیع تسلیم شده باشد.

قولنامه چیست؟
گاهی شرایطی به وجود می‌آید که برای خرید و فروش، مقدمات اولیه و لازم فراهم نیست، به طور مثال پول کافی وجود ندارد و یا فروشنده اموری از جمله مفاصا حساب شهرداری و یا کارهای دارایی را به طور کامل انجام نداده است. در این شرایط قراردادی عادی میان خریدار و فروشنده تنظیم می‌شود که در آن متعهد می‌شوند در زمان و مکان مشخصی حضور یافته و با شرایطی که در قرارداد معین شده، معامله را انجام دهند. به چنین قراردادی قولنامه گفته می‌شود.
تفاوت مبایعه نامه و قولنامه
مبایعه نامه مانند سایر قرارداد‌هایی که افراد برای انجام یک عمل و تعهد تنظیم می‌کنند، در دادگاه معتبر است و باید آن را اجرا کنند و به موجب آن، می‌توان در صورتی که فرد از انجام تعهد خودداری کرد، الزام به انجام تعهد را از دادگاه درخواست کرد. به طور مثال اگر فروشنده از حضور در دفتر اسناد رسمی و انتقال رسمی ملک به خریدار خودداری و یا خریدار از پرداخت کامل مبلغ معامله خودداری کند، هر یک از آن‌ها می‌توانند از دادگاه درخواست کنند تا طرف مقابل را برای انجام تعهد مجبور کند. بنابراین مبایعه نامه، قراردادی است که طی آن معامله انجام شده است و به عبارت دیگر، طبق آن مالی به دیگری فروخته می‌شود. اما در خصوص قولنامه باید گفت، هر گاه دو طرف قصد انجام معامله را فعلاً نداشته و فقط قول انجام معامله را در آینده به یکدیگر می‌دهند بدون آنکه در حال حاضر قصد انجام معامله‌ای را داشته باشند. بنابراین این توافق کتبی، باعث تملیک و تملک نخواهد شد و فقط ایجاد تعهد می‎کند.
مطلب پیشنهادی : برای آشنایی بیشتر با معاملات قولنامه‌ای مطلب “معامله قولنامه‌ای چه ویژگی‌هایی دارد؟” را مطالعه کنید.
 
مطالب بیشتر در مجله حقوقی دلتا...

اگر اهل صرفه‌جویی اقتصادی هستید تا حد امکان خانه‌ای با نورگیری مناسب و کنتورهای آب، برق و گاز جداگانه اجاره کنید و از خانه‌های نزدیک به بزرگراه، مدرسه، پمپ بنزین و مراکز توزیع برق و تلفن تا جایی که می‌شود اجتناب کنید.

کسانی که قصد دارند خانه‌ای اجاره کنند باید هشت نکته را در نظر داشته باشند تا به مشکلاتی که گاهی در جابه‌جایی پیش می‌آید دچار نشوند. در مجله دلتا به نکات اجاره خانه اشاره شده است.

۱. یک ماه قبل از پایان قرارداد موضوع را به صاحب‌خانه‌ها اطلاع دهید. اگر صاحب‌خانه تحویل پول پیش را به پیدا شدن مستاجر منوط کرد، بهتر است شما هم برای پیدا کردن مستاجر دست به کار شوید. البته این وظیفه مستاجر نیست؛ اما احتمالا شما بیشتر از صاحب‌خانه عجله دارید و به پول پیش خود نیاز دارید.

۲. پیش از امضای قرارداد تمام قسمت‌های خانه را بازدید و مشکلات و خرابی‌های ساختمان را در متن اجاره نامه یادداشت کنید تا در پایان قرارداد و تحویل خانه صاحب‌خانه ادعای خسارت نکند. اگر پیش از عقد قرارداد اشکالات تاسیساتی منزل را از طریق صاحب‌خانه برطرف نکنید، ناچارید بعد از عقد قرارداد با هزینه خودتان به برطرف کردن آن ها اقدام کنید.

۳. تا حد امکان در جست‌وجوی خانه نوساز و یا قدیمی نباشید. بهترین خانه‌ها برای اجاره خانه‌های با عمر ۳ تا ۱۰ سال است.

۴. حتما قرارداد اجاره را در دفاتر املاک و با کد رهگیری ثبت کنید. کد رهگیری هیچ هزینه‌ای ندارد و مشاوران املاک حق ندارند مبلغ اضافه‌ای برای کد رهگیری به جز کمیسیون خود دریافت کنند.

۵. پیش از امضای قرارداد حتما اصل سند یا قولنامه یا… خانه و کارت شناسایی صاحب‌خانه را به دقت ملاحظه کنید.

۶. محل دقیق پارکینگ خود را در حضور مالک مشخص کنید.

۷. اگر اهل صرفه‌جویی اقتصادی هستید تا حد امکان خانه‌ای با نورگیری مناسب و کنتورهای آب، برق و گاز جداگانه اجاره کنید و از خانه‌های نزدیک به بزرگراه، مدرسه، پمپ بنزین و مراکز توزیع برق و تلفن تا جایی که امکان دارد اجتناب کنید.

۸. پیش از امضای قرارداد حتما آن را با دقت بخوانید.

مطالب بیشتر در مجله حقوقی دلتا...

تحصیل، از حقوق مدنی افراد جامعه است و منع افراد از دارا بودن این حق، نیازمند وجود دلایل قانونی است. بنابراین شوهر فقط زمانی می‌تواند از ادامه تحصیل همسر خود جلوگیری کند که توجیه منطقی داشته باشد.

محرومیت از تحصیل از مشکلاتی است که ممکن است مرد برای زن ایجاد کند. برخی از زنان تصور می کنند که همسرآن ها می‌تواند مانع کار کردن یا تحصیل آنان شود. در مجله دلتا موضوع حق تحصیل و جلوگیری از ادامه تحصیل زن توسط شوهر بررسی شده است.

حق تحصیل زن طبق قانون
برای جلوگیری از برخی مشکلات و اختلاف نظرها بهتر است زمان ازدواج زن و مرد بر سر همه موارد با یکدیگر توافق کنند که حق تحصیل زن یکی از آن‌ها است. در صورتی که زن قبل از ازدواج با همسر خود شرط کند که بعد از ازدواج قصد تحصیل دارد، مرد نمی‌تواند مانع آن شود . شروط ۱۲ گانه ضمن عقد ازدواج حق طلاق، حق اشتغال، حق تحصیل و … را نیز در برمی‌گیرد که در مورد حق تحصیل زن، مرد می‌تواند با امضا کردن شروط ضمن عقد، اجازه تحصیل را به همسر خود بدهد یا با امضا نکردن آن، این حق را از او سلب کند.

شکایت برای ممانعت از تحصیل
طبق قانون، زن و شوهر هر کدام  اختیارات مشروع خود را دارند و بدون داشتن دلیل قانونی و منطقی نمی‌توان هیچ حقی را از مرد یا زن سلب کرد. بنابراین شوهر نمی‌تواند با دلایل غیرمنطقی همسر خود را از انجام برخی از کار‌ها محروم کند. به طور مثال اگر مرد بدون هیچ دلیل موجه قانونی به زن اجازه تحصیل ندهد و او را از ادامه تحصیل بازدارد، کار غیرقانونی انجام داده است. زن می‌تواند شکایت خود را تحت عنوان عسروحرج به دادگاه تقدیم کند. عسر و حرج به معنای شرایط سخت در زندگی مشترک است و اگر به دادگاه ثابت شود که شوهر با دلایل غیرمنطقی شرایط سخت و غیر قابل تحمل را برای همسر خود ایجاد کرده است، به زن حق طلاق می‌دهد.

تحصیل زن بدون اجازه شوهر
تحصیل زنان، از حقوق مدنی آن‌ها محسوب می‌شود و جلوگیری از داشتن این حق، نیازمند ماده قانون است. بنابراین مرد فقط زمانی می‌تواند از ادامه تحصیل همسر خود جلوگیری کند که ادامه تحصیل زن به زندگی زناشویی لطمه‌ای وارد کند و باعث برهم خوردن زندگی مشترک شود، در آن صورت شوهر می‌تواند همسر خود را از ادامه تحصیل بازدارد. بنابراین، در صورتی که تحصیل زن بدون اجازه شوهر باشد، مرد فقط می‌تواند مانع از آن شود؛ در غیراین صورت ادامه تحصیل جزء دلایل طلاق از سوی مرد نیست. شایان ذکر است اگر زن در زمان ازدواج در حال تحصیل باشد، مرد بعد از ازدواج اجازه مخالفت ندارد. در هر صورت با وجود این که شرط ضمن عقد بسیار مهم است، ولی همه این مسائل بستگی به توافق دو طرف بعد از ازدواج دارد.

مطلب پیشنهادی: برای آشنایی بیشتر با شروط ضمن عقد ازدواج “شروط ضمن عقد ازدواج که لازم است بدانید” را مطالعه کنید.

مطالب بیشتر در مجله حقوقی دلتا...

بر اساس قانون، هر کس با آگاهی از بسته بودن حساب بانکی خود چک صادر کند، این رفتار وی در حکم صدور چک بی‌محل خواهد بود و به حداکثر مجازات قانونی محکوم می‌شود.

صدور چک از حساب مسدود از جمله جرائمی است که در قانون برای آن مجازات در نظر گرفته شده است. برای آشنایی بیشتر با این جرم و مجازات آن در ادامه با مجله دلتا همراه باشید.

صدور چک از حساب مسدود
از مواردی که موجب می‌شود بانک در برابر چک ارائه‌ شده گواهی ‌عدم‌ پرداخت صادر کند و به اصطلاح چک برگشت بخورد، زمانی است که  شخص با اطلاع از مسدود بودن حساب خود، چک صادر می‌کند. حال این سؤال مطرح می‌شود که اگر شخصی از بسته بودن حساب خود آگاه باشد اما با این حال اقدام به صدور چک از آن حساب کند، آیا دارنده‌ چک می‌تواند از صادر کننده شکایت کند؟ در پاسخ به این سوال باید گفت که صدور چک بلامحل از حساب مسدود جرم محسوب می‌شود و در قانون برای آن مجازات تعیین شده است.

مجازات صدور چک بلامحل
در ارتباط با صدور چک بلامحل از حسابی که بسته است قانون صدور چک بیان می‌کند: هر کس با علم و آگاهی از بسته بودن حساب بانکی خود چک صادر کند، این رفتار وی در حکم صدور چک بی‌محل خواهد بود و به حداکثر مجازات قانونی محکوم خواهد شد.
طبق قانون، هرکس مرتکب جرم صدور چک بلامحل شود، به شرح زیر محکوم خواهد شد.
۱. چنانچه مبلغ مندرج در متن چک کمتر از ده میلیون ریال باشد، به حبس تا حداکثر شش ماه محکوم خواهد شد.
۲. چنانچه مبلغ مندرج در متن چک از ده میلیون ریال تا پنجاه میلیون ریال باشد، به شش ماه تا یک سال حبس محکوم خواهد شد.
۳. چنانچه مبلغ مندرج در متن چک از پنجاه میلیون ریال بیشتر باشد، به حبس از یک سال تا دو سال و ممنوعیت از داشتن دسته چک به مدت دو سال محکوم خواهد شد و در صورتی که صادر کننده چک اقدام به صدور چک‌های بلامحل کرده باشد، دادگاه بر اساس مجموع مبالغ مندرج در متن چک‌ها مجازات را تعیین می‌کند.
شایان ذکر است اگر ثابت شود چک‌های بلامحل برای معاملات نامشروع و یا ربا (سود ناروا و نامشروع) صادر شده، مجازات‌های یاد شده اجرا نمی‌شود؛ زیرا اصل معامله باطل و یا چک به دلیل پرداخت سود نامشروع و ظالمانه صادر شده است.

مطلب پیشنهادی: برای آشنایی بیشتر با قانون چک “چند توصیه مهم برای دارندگان دسته چک” را مطالعه کنید.

مطالب بیشتر در مجله حقوقی دلتا...

ملاک و معیار دادگاه برای سپردن حضانت به والدین، تامین منافع و مصلحت کودک است. یکی از راهکارهای قانونی برای سپردن حضانت به پدر یا مادر، سن فرزندان است. سن حضانت فرزند دختر و پسر متفاوت است.

حضانت فرزند همواره یکی از مهم‌ترین مسائلی است که در هنگام جدایی یا طلاق زن و مرد مطرح می‌شود. حال این سؤال پیش می‌آید که حضانت دائم فرزند امکان‌پذیر است؟ در مجله دلتا این موضوع مورد بررسی قرار گرفته است.

حضانت فرزند
به سرپرستی و حمایت جسمی و عاطفی از فرزندان حضانت گفته می‌شود. مطابق قانون، حضانت فرزندان حق و تکلیفی است که بر عهده پدر و مادر قرار دارد؛ بنابراین هر یک از والدین موظف هستند از فرزند خود مراقبت کنند. از طرفی این حق و اختیار را دارند که حضانت فرزند با آن‌ها باشد که به آن در اصطلاح حقوقی حق حضانت فرزند گفته می‌شود. در بعضی از موارد، برای مثال زمانی که زن و شوهر از یکدیگر طلاق بگیرند، تعیین تکلیف در خصوص حضانت فرزندان دشوار می‌شود.

مطلب پیشنهادی: برای آشنایی بیشتر با قوانین مربوط به حضانت “حضانت فرزند و نکات قانونی آن” را مطالعه کنید.

سن حضانت
یکی از راهکارهای قانون برای سپردن حضانت به یکی از والدین، سن فرزندان است. سن حضانت فرزند دختر و پسر متفاوت است.

حضانت فرزند دختر
حضانت فرزند دختر تا هفت سالگی با مادر و از هفت تا نه سالگی با پدر است. حضانت دختر بعد از نه سالگی به انتخاب اوست که می‌خواهد نزد پدر یا مادرش زندگی کند.

حضانت فرزند پسر
حضانت فرزند پسر نیز تا هفت سالگی با مادر و پس از آن تا پانزده سالگی بر عهده پدر است. بعد از رسیدن به پانزده سالگی می‌تواند تصمیم بگیردکه نزد کدام یک از والدین خود زندگی کند.

حضانت دائم فرزند
ملاک و معیار دادگاه خانواده برای سپردن حضانت به والدین، تامین منافع و مصلحت کودک است؛ بنابراین پدر و مادر کودک به خصوص در طلاق توافقی می‌توانند بر سر این موضوع به تفاهم برسند که حضانت دائمی با یکی از آن‌ها باشد. به طور مثال در برخی موارد زن با بخشیدن مهریه حضانت دائم فرزند را بر عهده می‌گیرد. باید به این نکته توجه داشت که اگر شخصی حضانت دائم را با توافق دیگری گرفته باشد ولی حقوق فرزند به هر دلیلی رعایت و تامین نشود، طرف دیگر می تواند به دادگاه خانواده مراجعه و با ارائه دلایل و مدارک قانونی سلب حضانت از وی  را درخواست کند. شایان ذکر است سن خروج از حضانت در دختران نه سال تمام و در پسران پانزده سال تمام تعیین شده است؛ یعنی زمانی که به سن بلوغ می‌رسند. بعد از آن فرزند می‌تواند انتخاب کند نزد پدر بماند یا مادر؛ زیرا دیگر از سن حضانت خارج شده است.

مطلب پیشنهادی: برای آشنایی بیشتر با شرایط حضانت فرزند “بخشیدن مهریه در قبال حضانت فرزند” را مطالعه کنید.

مطالب بیشتر در مجله حقوقی دلتا...

مال‌باخته می‌تواند از کسی که مال مسروقه را خریداری کرده و مال‌خر نامیده می‌شود، اموال را پس بگیرد. البته گاهی نیز پیش می‌آید که خریدار نمی‌داند مالی که خریده دزدی است؛ در این حالت او دیگر مال‌خر به حساب نمی‌آید.

اموال به سرقت رفته که در تحقیقات توسط پلیس پیدا و توقیف می‌شود، به دستور قاضی به صاحب آن اموال بازگردانده می‌شود. اما برای بازگرداندن و استرداد اموال مسروقه باید شرایطی وجود داشته باشد که در این نوشتار توضیح داده شده است. در ادامه با مجله دلتا همراه باشید.

شرایط استرداد اموال مسروقه
۱. باید عین مال دزدیده شده پیدا شود. به طور مثال اگر مال مسروقه هزار متر پارچه بوده که پس از سرقت تبدیل به مانتو شده ‌باشد، قابلیت استرداد و برگرداندن ندارد زیرا دیگر عین مال مسروقه وجود ندارد.
۲. وجود مال مسروقه در دادگاه برای کشف حقیقت ضروری نباشد؛ برای مثال اگر بازپرس برای انجام انگشت‌نگاری یا سایر آزمایش‌های جنایی تشخیص دهد که مال مسروقه باید تا انجام کارشناسی به صاحبش بازگردانده نشود، مال به مالباخته برگردانده نخواهد شد.
۳. مال مزبور معارضی نداشته باشد؛ به طور مثال اگر مال مسروقه یک تابلو نقاشی باشد که غیر از شاکی شخص دیگری نیز مدعی مالکیت آن باشد، دادگاه نمی‌تواند آن مال را به شاکی برگرداند.

حکم برگرداندن مال دزدی
دادگاه دو وظیفه مهم دریافت و بازگرداندن مال را به عهده دارد. به این ترتیب که مال مسروقه از سوی دادگاه از مجرم گرفته می‌شود و به صاحب آن برگردانده می‌شود. بنابراین چنانچه تحقیقات مقدماتی به پایان رسیده باشد، قاضی باید نسبت به مال دزدیده شده تصمیم‌گیری کند. اما باید در نظر داشت که مال‌باخته می‌تواند از وقتی که پرونده در دادگاه تشکیل می‌شود تا زمانی که پرونده نزد بازپرس در جریان رسیدگی است، با درخواست استرداد مال مسروقه را به دادگاه ارائه کند.

خسارت به مال مسروقه
در صورتی که سارق خسارتی به اموال دزدی وارد ‌کند، مال‌باخته باید دادخواست مطالبه خسارت را به همان دادگاه رسیدگی‌کننده پرونده ارائه دهد. وی باید نکات زیر را در دادخواست خود ذکر کند.
• دلایل و مدارک مالکیت خود بر مال مسروقه را پیوست دادخواست کند.
• اگر مال مسروقه اتومبیل بود، خسارت وارده بر اتومبیل را به کمک کارشناسان برآورد کند.
• هزینه دادرسی را بپردازد؛ البته کلیه هزینه‌ها قابل دریافت از سارق است.

شایان ذکر است در برخی موارد اموال مسروقه به دستور دادگاه به قیمت روز فروخته می‌شود و مبلغ آن تا تعیین تکلیف نهایی، در صندوق دادگستری به عنوان امانت نگهداری خواهد شد. این اموال عبارتند از:
•اموالی که نگهداری از آن‌ها باعث هزینه نامتناسب برای دولت می‌شود.
•نگهداری از آن‌ها موجب خرابی یا از بین رفتن آن‌ها شود.
•حفظ مال برای دادرسی لازم نباشد.
•جزء اموالی باشد که به سرعت فاسد می‌شوند. مانند سبزیجات

اگر مجرم مال را فروخته باشد…
مال‌باخته می‌تواند از کسی که مال مسروقه را خریداری کرده و مال‌خر نامیده می‌شود، اموال را پس بگیرد. البته گاهی نیز پیش می‌آید که خریدار نمی‌داند مالی که خریده دزدی است؛ در این حالت او دیگر مال‌خر به حساب نمی‌آید و خودش هم می‌تواند علیه فروشنده (سارق) با تقدیم دادخواست شکایت کند و جبران ضررو زیان خود را بخواهد. اما در‌ هر حال سارق و خریداران مال مسروق، خواه به دزدی بودن مال آگاهی داشته یا نداشته باشند، مکلف به رد مال هستند.

مطالب بیشتر در مجله حقوقی دلتا...

با افزایش آپارتمان نشینی و ساکن شدن هر چه بیشتر مردم در آپارتمان‌ها، بیمه کردن ساختمان امری ضروری به نظر می‌رسد. یکی از مهم‌ترین بیمه‌ها، بیمه آتش سوزی ساختمان است.

هر ساختمان از قسمت‌های اختصاصی که ملک شخص خاصی هستند و قسمت‌های مشترک ساختمان که متعلق به کلیه مالکین است و همه ساکنین به طور مستقیم و یا غیرمستقیم، از آن‌ها استفاده می‌کنند، تشکیل شده است. هزینه‌های مربوط به قسمت‌های مشترک هر ساختمان، بین ساکنان ساختمان تقسیم خواهد شد. یکی از مهم‌ترین هزینه‌های مشترک، هزینه بیمه آتش سوزی ساختمان است. حال این پرسش ایجاد می‌شود که هزینه بیمه آتش سوزی بر عهده چه کسی است؟ در مجله دلتا به این پرسش پاسخ داده شده است.

بیمه آتش سوزی ساختمان
با افزایش آپارتمان نشینی و ساکن شدن هر چه بیشتر مردم در آپارتمان‌ها، بیمه کردن ساختمان امری ضروری به نظر می‌رسد؛ چرا که در آپارتمان‌ها در صورت وقوع حادثه‌ای برای یکی از واحدهای ساختمان، احتمال اینکه این خطر متوجه بقیه ساکنین شود بسیار بالاست. این در حالی است‎ که قانون تملک آپارتمان‌ها بیمه ساختمان را برای ساکنان یک تکلیف اجباری کرده است.

بیمه کردن ساختمان به عهده چه کسی است؟
این وظیفه به صراحت در قانون تملک آپارتمان‌ها بر عهده مدیر ساختمان قرار داده شده است. طبق این قانون، مدیر ساختمان که از سوی مالکان برای اداره امور ساختمان انتخاب می‌شود و به صورت کتبی یا عملی این مسئولیت را می‌پذیرد، موظف است کل ساختمان را در مقابل حادثه آتش سوزی نزد یکی از شرکت‌های بیمه، بیمه کند. بنابراین اگر مدیر به این وظیفه عمل نکند مسئول جبران خسارات وارده به مالکان یا ساکنان است؛ یعنی مالکان حق دارند علیه او نزد دادگستری شکایت و خسارت‌هایی که در اثر آتش سوزی به مال یا جان آن‌ها وارد شده است را مطالبه کنند. البته اگر خسارات وارده تا بیست میلیون تومان باشد، شورای حل اختلاف به آن رسیدگی می‌کند. اگر مدیر یک مجموعه آپارتمانی اقدام به بیمه کردن ساختمان نکرد، ساکنان می‌توانند او را مجبور به انجام این مسئولیت کنند. همچنین اگر همه مالکان بخواهند که ساختمان بیمه شود، اما مدیر مخالفت کند، مالکان می‎توانند برای مدیر یک جایگزین تعیین کرده و این موضوع را از مدیر جدید درخواست کنند.

اما اگر برخی از مالکان خواهان بیمه کردن ساختمان باشند و برخی دیگر از آن‌ها نباشند، مالکی که می‌خواهد ساختمان بیمه شود، می‌تواند حسب مورد به دادگاه یا شورای حل اختلاف مراجعه و علیه مدیر دادخواست الزام به ایفای وظیفه قانونی «بیمه کردن ساختمان» را تقدیم دادگاه کند. در این مورد مدیر موظف است این وظیفه را انجام دهد، اگر مالکان مخالف اصرار کنند، دادگاه می‌تواند مالکان مخالف بیمه را ملزم به پرداخت هزینه‌های بیمه کند.

بیمه های ضروری برای هر ساختمان
تکلیفی که قانون تملک آپارتمان‌ها ایجاد کرده است، فقط محدود به بیمه آتش سوزی ساختمان است و مدیر ساختمان بیشتر از این مسئولیت دیگری ندارد. البته در رابطه با ساختمان انواع حوادث متصور است و بنابراین انواع پوشش‌های بیمه‌ای هم برای آن وجود دارد؛مثلا ممکن است ساختمانی در اثر سهل انگاری مهندس ناظر یا سازنده ریزش کند. در این موارد اگر سازنده یا مهندس ناظر برای آن ساختمان بیمه نامه مسئولیت گرفته باشد، بیمه خسارت را پرداخت می‌کند؛ در غیر این صورت سازنده یا مهندس ناظر مسئول جبران خسارت خواهد بود.

مطالب بیشتر مجله حقوقی دلتا....

سه رکن بلوغ، عقل و سن برای انجام معاملات لازم است و در اصطلاح به آن اهلیت گفته می‌شود. بر اساس قانون مدنی، دو طرف معامله در صورتی اهل محسوب می‌شوند که بالغ، عاقل و رشید باشند.

معاملاتی که بین افراد انجام می شود زمانی معتبر و قانونی است که شرایط صحت معامله را داشته باشند. در مجله دلتا به بررسی این شرایط پرداخته شده است.

شرایط صحت معامله
معامله در صورتی قانونی است که دارای شرایط اساسی زیر باشد:
۱.قصد و رضایت طرف‌های قرارداد
۲.اهلیت (شایستگی) طرف‌ها
۳.موضوع معین مورد معامله
۴.مشروعیت هدف معامله

قصد و رضایت طرف‌های قرارداد
منظور از قصد و رضایت افراد در زمان معامله این است که آن‌ها برای تشکیل قرارداد، دارای اراده و اختیار بوده و رضایت نیز داشته باشند. بنابراین در صورتی که شخص‌ با تهدید، فشار و اجبار تصمیم به انجام معامله بگیرد، آن عقد و قرارداد باطل است.

اهلیت (شایستگی) طرف‌ها
سه رکن بلوغ، عقل و سن برای انجام معاملات لازم است و در اصطلاح به آن اهلیت گفته می‌شود. بر اساس قانون مدنی، طرفین معامله در صورتی اهل محسوب می‌شوند که بالغ، عاقل و رشید باشند. سن رشد برای انجام معاملات و تصرف در امور مالی ۱۸ سال تمام است.

موضوع معین مورد معامله
مال یا عملی که مورد انتقال یا تعهد ناشی از معامله قرار گیرد، مورد معامله نامیده می‌شود. بدیهی است در صورتی که معامله، موضوع مشخصی نداشته باشد، آن معامله باطل است. بنابراین مورد معامله ممکن است یکی از موارد زیر باشد.
۱.مورد معامله خانه یا مغازه (مال) باشد که فروشنده باید آن را به خریدار بدهد.
۲.انجام عمل خاصی باشد. مثل ضمانت ها و خدمات پس از فروش برخی از شرکت‌ها
۳.مورد معامله می‌تواند ترک عمل خاصی باشد، مانند ندادن اطلاعات وسیله خریداری‌ شده به رقبای فروشنده

مشروعیت جهت معامله
منظور از جهت در واقع انگیزه و هدفی است که معامله کننده بر اثر آن، حاضر به انجام معامله می‌شود و باید مشروع و قانونی باشد. به طور مثال شخصی خانه‌ای را برای تبدیل آن به دفتر تجاری می‌فروشد و شخص دوم برای تهیه پول درمان و… که در همه این موارد علت معامله که کسب پول بوده، یکسان است اما جهت آن‌ها متفاوت است.

انواع عقد
با توجه به شرایط اساسی برای معاملات، قراردادها به ۳ نوع تقسیم می‌شوند.

عقد صحیح
عقدی است که شرایط چهارگانه صحت معاملات را داشته باشد.

عقد باطل
عقدی است که یک یا چند شرط از شرایط اساسی صحت معاملات را نداشته باشد و به همین دلیل قانونی نیست.

عقد غیر نافذ
عقدی است که به علت عدم قصد و رضایت طرف‌های قرارداد اثر قانونی بر آن مترتب نیست، اما این نقص قابل رفع است و پس از رفع نقص مورد حمایت قانونی واقع می‌شود.

طالب بیشتر در مجله حقوقی دلتا....