مجله حقوقی دلتا

اگرچه دیه و ارش هر دو مجازات مالی محسوب می‌شوند؛ ولی تفاوت‌هایی بسیاری با یکدیگر دارند.

دیه و ارش از جمله مجازات‌های نقدی هستند که قانون معمولا برای جبران خسارات بدنی در نظر گرفته است. اما این دو مجازات تفاوت‌هایی با یکدیگر دارند و هر کدام کیفری جداگانه محسوب می‌شوند. به عنوان مثال جبران خسارت قطع شدن یک دست نصف یک دیه کامل است اما، دیه پاره شدن یک تار عصبی دست در قانون اعلام نشده است. در خصوص جبران این نوع خسارت قاضی دادگاه، به نظریه کارشناسی پزشکی قانونی رجوع می‎کند. در مجله دلتا به بررسی تفاوت‌هایی که بین دیه و ارش وجود دارد پرداخته شده است.

ماهیت دیه
در قانون مجازات اسلامی، دیه به عنوان مجازات مالی تعیین شده که بر اساس آن، در صورت وارد آمدن جراحت از جانب شخص نسبت به دیگری، خواه منجر به فوت عمد، غیر عمد و یا موجب نقص و جراحت در اعضای بدن شخص شود، فردی که ضربه را وارد کرده، محکوم به پرداخت دیه که مقدار آن نیز در قانون مشخص است، خواهد بود. شایان ذکر است در مواردی که جانی مشخص نیست و فرد به قتل رسیده باشد، دیه از بیت المال پرداخت می‎شود.

ارش چیست و چگونه محاسبه می‌شود؟
مطابق قانون، در مواردی که برای جنایتی که شخص به فرد دیگری وارد کرده، دیه خاصی تعیین نشده باشد، مبلغی با نظر کارشناس تعیین می‌شود که به آن ارش جنایت می‎گویند. هر جنایتی که بر اعضای بدن کسی وارد شود و مقدار معینی برای آن تعیین نشده باشد، جانی باید مبلغی تحت عنوان ارش بپردازد.

تفاوت دیه و ارش
۱. نوع و میزان دیه در قانون مشخص است ولی میزان خسارت ارش در قانون تعیین نشده است.
۲. در عمل، ارش بیشتر از دیه کاربرد دارد. دیه برای اعضای خاصی از بدن مانند دست، پا، دندان، استخوان‎ها، بعضی جراحات وارده به سر و صورت و… تعیین شده است در حالی که صدمات عمد و غیر عمد وارده بر بدن اشخاص متعدد است که ناگزیر باید «ارش» تعیین شود.
۳. دیه هم نسبت به جراحات و نقص اعضای بدن و هم نسبت به قتل تعیین می‌شود. در حالی که ارش فقط نسبت به جراحات است.
۴. مقدار دیه در زن و مرد متفاوت ولی ارش بین زن و مرد یکسان است.

موارد تعیین دیه و ارش
در برخی از موارد ممکن است که جراحات وارده، متعدد باشد و علاوه بر دیه، ارش هم در نظر گرفته شود. در ادامه به مواردی که قانون علاوه بر دیه، ارش  هم تعیین کرده و شخص محکوم به پرداخت هر دو است اشاره می شود.
• هرگاه در اثر پاره کردن پرده گوش، شنوایی فرد نیز از بین برود یا کاهش پیدا کند.
• در مواردی که قطع نخاع موجب نقص عضو دیگر شود.
• هرگاه در اثر وارد کردن شی تیز، بدن مجروح شود و اعضای درونی هم آسیب ببیند.
• جنایتی که موجب تورم در سر و صورت شود و رنگ پوست آن هم تغییر کند.

مطلب پیشنهادی: برای آشنایی بیشتر با قوانین و مقررات دیه “تقسیط دیه امکان پذیر است؟” را مطالعه کنید.

مطالب بیشتر در مجله حقوقی دلتا...

هنگامی که شخصی می‌خواهد علیه فرد دیگری اقامه دعوا کند، مدعی شناخته می‌شود و باید درخواست خود را به عنوان خواهان، در برگ دادخواست ذکر کند.

نوشتن دادخواست اولین اقدامی است که شخص برای شروع یک دعوای حقوقی باید انجام دهد. بسیاری از تصمیم‌های دادگاه به نکاتی وابسته است که در متن دادخواست ذکر شده است. زیرا مهمترین بخش یک دعوی حقوقی نوشتن خواسته خواهان به طور شفاف و دقیق است. بنابراین دقت و توجه در نوشتن دادخواست، در روند رسیدگی در دادگاه می‌‌تواند بسیار مفید و کارامد باشد. در ادامه در خصوص نحوه نوشتن و تنظیم دادخواست با مجله دلتا همراه باشید.

دادخواست چیست؟
هنگامی که شخصی می‌خواهد علیه فرد دیگری اقامه دعوا کند، مدعی شناخته می‌شود و باید درخواست خود را به عنوان خواهان، در برگ دادخواست ذکر کند. به عبارت دیگر دادخواست، طرح ادعا و تقاضای دادرسی نزد دادگاه در اوراقی مخصوص به نام برگ دادخواست است.
این اوراق را می‌توان از محل فروش اوراق قضایی واقع در دادگستری‌ها و مجتمع‌های قضایی سراسر کشور تهیه کرد. در مراجع قضایی‌ که چند شعبه وجود دارد، دادخواست پس از تنظیم و تکمیل، به دفتر شعبه اول ارائه می‌شود.
دادخواست می‌تواند توسط خود فرد یا وکیل او تنظیم و ارائه شود.

مطابق قانون، دادخواست باید حاوی نکات زیر باشد:
• نام و نام خانوادگی و نام پدر
• سن خواهان (شخصی که دعوا را مطرح می‌کند)
• اقامتگاه، که شامل محل زندگی یا محل کار و در واقع محلی که بتوان به خوانده (شخصی که علیه او دعوایی مطرح می‎شود) دسترسی داشت و اوراق قضایی را به محل سکونت او فرستاد.
• شغل خواهان
• در صورتی ‎که دادخواست توسط وکیل تقدیم شود، مشخصات کامل وکیل نیز باید درج شود.
اگر نشانی خوانده معلوم نباشد، یا به عبارت دیگر مجهول‌المکان باشد، آدرس او یک‎ بار در روزنامه منتشر خواهد شد.

نحوه تنظیم دادخواست
برگ دادخواست دارای چند قسمت است، که باید خواهان آن‌ها را پر کند. یکی از مهمترین موارد، تعیین خواسته و بهای (ارزش) آن است که باید در دادخواست مشخص شود. به آنچه که مدعی از دادگاه درخواست می‌کند اعم از مالی یا غیر مالی، «خواسته» یا «مدعی‌به» می‌گویند.
در واقع خواسته، تعهدات یا مواردی است که خواهان خود را مستحق دریافت آن می‌داند. به طور مثال زنی که مهریه را حق خود می‌داند، در قسمت خواسته باید تعداد سکه‌ها را قید کند. یا مردی که همسر وی، بدون دلیل موجه و قانونی، منزل مشترک را ترک کرده، باید در قسمت خواسته، الزام به تمکین را قید کند. بنابراین خواهان باید آنچه را که حق خود می‌داند در خواسته درج کند.
شایان ذکر است، دادگاه نمی‌تواند در مسائلی که به موضوع خواسته ارتباطی ندارد وارد و در خصوص آ‎ن‌ها حکم صادر کند. اگرچه دادگاه باید تمام خواسته‌های خواهان را مورد رسیدگی قرار دهد، اما گاهی ممکن است به دلیل عدم شفافیت و مبهم‌ بودن متن خواسته، قاضی محق بودن خواهان را تشخیص ندهد و به طور کامل یا به طور نسبی، او را بدون حق بشناسد. بنابراین فرد در نوشتن خواسته، باید دقت و توجه بسیاری داشته باشد.

مطالب بیشتر در مجله حقوقی دلتا....

طبق قانون، افراد برای ارث بردن از یکدیگر باید رابطه خونی و نسبی داشته و یا اینکه زن و شوهر باشند؛ در غیر این صورت مجوزی برای ارث بردن از دیگری وجود ندارد.

فرزند خواندگی از جمله مسائلی است که برخی از خانواده‌های که صاحب فرزند نمی‌شوند با آن مواجه هستند. به همین دلیل در قانون، مقررات خاصی برای حفظ حقوق کودک و آسان‌تر کردن مراحل فرزند‌ خواندگی در نظر گرفته شده است. در واقع یکی از مسائل مربوط به فرزند خواندگی، موضوع ارث بردن فرزند خوانده از افرادی است که وی را به فرزندی می‌پذیرند و سرپرستان قانونی کودک محسوب می‌شوند. در مجله دلتا قوانین و مقررات مربوط به تعلق گرفتن ارث به فرزند خوانده بررسی شده است.

ارث بردن فرزند خوانده
طبق قانون، افراد برای ارث بردن از یکدیگر باید رابطه خونی و نسبی داشته و یا اینکه زن و شوهر باشند. در غیر این صورت مجوزی برای ارث بردن از دیگری وجود ندارد. بنابراین با توجه به قوانین، تعلق ارث به فرزند خوانده وجاهت قانونی ندارد. همانطور که می‌دانید بعد از فوت فرد، اولین قدم برای مراحل تقسیم ارث، گرفتن گواهی انحصار وراثت است و در انحصار وراثت فرزند خوانده جایگاهی ندارد چون جز ورثه محسوب نمی‎شود. حتی اگر اسم فرزند خوانده در شناسنامه شخصی که او را به فرزند خواندگی پذیرفته وارد شده باشد باز هم از ارث محروم است.

نحوه تقسیم ارث به فرزند خوانده
۱. سرپرست در زمان حیات، مال یا اموالی به نام فرزند‎ خوانده منتقل کند.
۲. اموال خود را برای او وصیت تملکی کنند. یعنی اینکه وصیت کنند بعد از فوت آنها اموال به فرزندخوانده تعلق بگیرد.
۳. فرزند خوانده ارث نمی برد، اما سرپرستان او می توانند به عنوان صلح یا‏‎ ‎‏بخشش مالی به او واگذار کنند.
شایان ذکر است که در صورت فوت فرزند خوانده، سرپرست نیز از او ارث نمی‎برد.

مطلب پیشنهادی: برای آشنایی بیشتر با شرایط فرزند خواندگی مطلب “شرایط فرزند خواندگی در قانون چگونه است؟” را مطالعه کنید.

مطالب بیشتر در مجله حقوقی دلتا....

یکی از روش‌های کلاهبرداری در معاملات خودرو، فروش خودروی کم‌آپشن به جای خودروی فول است. به این صورت که کلاهبرداران خودرو‌های کم‌آپشن را با اضافه کردن آپشن‌های تقلبی، به عنوان فول آپشن و به قیمت بسیار بالاتر می‌فروشند.

خرید و فروش خودرو از جمله معاملاتی است که اگر خریدار و فروشنده دقت لازم و کافی را نداشته باشند، امکان اینکه مورد سوءاستفاده و کلاهبرداری قرار بگیرند وجود دارد. به همین دلیل در مجله دلتا، روش‌های کلاهبرداری در معامله خودرو و راه‌های پیشگیری از آن بررسی شده است.

پارکینگ دوقبضه
در این روش کلاهبردار به عنوان خریدار به فروشنده مراجعه می‌کند. خریدار خودرو را می‌بیند و به رغم آگاهی از آسیب‌های خودرو، آن‌ها را در قولنامه نمی نویسد و یا به صورت کامل قید نمی‌کند. خودرو به پارکینگ دو قبضه منتقل می‌شود؛ اما خریدار در روز تعویض پلاک با کارشناس خودرو حاضر می‌شود و با مستند و نشان دادن آسیب‌های خودرو، از فروشنده ادعای دریافت خسارت یا کاهش قیمت خودرو را دارد. در چنین شرایطی قانون حق را به خریدار می‌دهد.

تعویض خودرو در فاصله بین تنظیم قولنامه و تعویض پلاک
خریدار برای مشاهده خودرو همراه با کارشناس خبره مراجعه و کارشناس هم سلامت فنی و بدنه خودرو را تایید می‌کند؛ اما فروشنده با استفاده از ترفند‌هایی، شماره شاسی را در قولنامه ذکر نمی‌کند. قولنامه در محضر نوشته و بیعانه هم پرداخت می‌شود؛ تعویض پلاک نیز به طور قانونی و درست انجام می شود؛ اما پس از معامله، خریدار متوجه تصادفی بودن خودرو می‌شود. در واقع نکته اینجاست که خودروی تحویلی به خریدار با خودروی کارشناسی شده متفاوت است؛ به این صورت که در روز معامله، یک خودروی سالم بدون رنگ را به خریدار و کارشناس نشان داده‌اند و در روز تعویض پلاک یک خودروی چپ شده با همان مشخصات ظاهری را به وی تحویل داده‌اند.
فروش خودرو کم‌آپشن به جای خودروی فول
این روش که متاسفانه در خودرو‌های لوکس بسیار رایج است، در مواردی اتفاق می‌افتد که کلاهبرداران خودرو‌های لوآپشن را خریداری می‌کنند و با اضافه کردن آپشن‌های تقلبی، خودرو را به عنوان فول آپشن و به قیمت بسیار بالاتر می‌فروشند. راه پیشگیری از این کلاهبرداری استفاده از کارشناسان خبره است.

راه‌های جلوگیری از کلاهبرداری خودرو
۱. از خرید و فروش وکالتی خودرو تا حد امکان پرهیز شود.

در برخی موارد کلاهبرداران خودرو از موضوع وکالت سوءاستفاده می‌کنند. دادن وکالت در فروش خودرو اگرچه کمتر اتفاق می‌افتد؛ اما مشکلات خاص خود را دارد. در نهایت اگر خودرو به طور وکالتی فروخته شد، باید خریدار هرچه سریع‌تر تعویض پلاک را انجام دهد؛ زیرا تا زمانی که تعویض پلاک صورت نگرفته هر تخلفی  که با خودرو اتفاق بیفتد، پلیس و مراجع قضایی فروشنده را مقصر می‌دانند. در امر خرید خودرو وکالتی هم باید مواردی مانند ممنوع المعامله بودن فروشنده و یا اختلاف در شماره شاسی و موتور خودرو با موارد قید شده در قولنامه که ممکن است خریدار را به دردسر اندازد، حتما مورد بررسی قرار گیرد.

۲. بدون کارشناسی دقیق خودرو خریداری نشود.
طبق آمار، اکثر خودروهای دست دوم، ایراد فنی و یا بدنه دارند و گاهی برخی از فروشندگان ایرادات خودروی خود را پنهان می‌کنند؛ ایراداتی که می‌تواند باعث ضررهای مالی بسیاری برای خریدار شود.

۳. دقت در نوشتن قولنامه
برای جلوگیری از کلاهبردای و سایر مشکلات، لازم است که قولنامه در دفاتر مجاز رسمی تنظیم شود؛ علاوه بر این باید تمام جزئیات و توافقات با طرف دیگر معامله در قولنامه ذکر شود.

مطلب پیشنهادی: برای آشنایی بیشتر در خصوص معامله خودروی دست دوم “نکات حقوقی خرید خودرو دست دوم” را مطالعه کنید.

مطالب بیشتر در مجله حقوقی دلتا...
 

وکالت بلاعزل اگرچه وکالت ساده نیست و جزء وکالت غیر قابل فسخ و پایدار به شمار می‌رود؛ ولی مانند وکالت ساده با فوت یا جنون وکیل یا موکل از بین می‌رود.

وکالت قراردادی است که افراد از طریق آن می‌توانند شخصی را برای انجام یک عمل حقوقی مانند فروش ملک، طلاق، انجام امور اداری و … نماینده‌ خود قرار دهند؛ بنابراین در قرارداد وکالت، شخصی که به دیگری نمایندگی می­‌دهد را موکل و شخص دوم را نماینده یا وکیل می‌نامند. نوعی دیگر از وکالت نیز وجود دارد که به آن وکالت بلاعزل گفته می‌شود. در مجله دلتا در خصوص چگونگی وکالت بلاعزل و نحوه ابطال وکالت بلاعزل توضیح داده شده است.
وکالت بلاعزل چیست؟
در قرارداد وکالت هر یک از طرفین، موکل یا وکیل، می‌­توانند هر زمان که بخواهند قرارداد موجود بین خود را برهم زنند؛ یعنی موکل این حق را دارد که وکیل خود را عزل کند و وکیل نیز می­‌تواند از وکالت استعفا دهد. اما گاهی آن‌ها با یکدیگر توافق می‌­کنند که امکان عزل وکیل و برهم زدن قرارداد وکالت توسط موکل وجود نداشته باشد؛ به این نوع از وکالت در حقوق، وکالت بلاعزل گفته می‌شود.

نحوه ابطال وکالت بلاعزل
وکالت بلاعزل در دو صورت باطل می‌شود که در ادامه توضیح داده شده است.
استعفای وکیل از وکالت
در صورتی که وکیل با حضور در یکی از دفاتر اسناد رسمی از وکالت بلاعزل استعفا دهد، وکالت بلاعزل باطل و بی‌اثر می‌شود.
ابطال وکالت بلاعزل در دادگاه
گاهی شخصی که وکالت بلاعزل داده، مدعی می‌شود که اصلا عقد لازمی بین دو طرف منعقد نشده است که وی بخواهد شرط ضمن عقد، عزل وکیل را بپذیرد یا نپذیرد. در چنین مواردی این ادعا با بررسی مدارک و مستندات، شهادت شهود و یا اقرار خوانده (وکیل) قابل اثبات است. در این گونه موارد لازم است تا فرد به دادگاه حقوقی مراجعه و دادخواست ابطال وکالت بلاعزل را ارائه کند.
شایان ذکر است که عوامل دیگری هم باعث فسخ عقد وکالت می‌شوند. این عوامل عبارت‌اند از :• فوت وکیل یا موکل
• جنون وکیل یا موکل
• از بین رفتن مورد یا موضوع وکالت
• پایان مدت وکالت
مدارک لازم برای دادخواست ابطال وکالت بلاعزل
۱. مدارک شناسایی مانند کارت ملی یا شناسنامه
۲. استشهادیه و گواهی شهود
۳.وکالت نامه‌ای که ابطال آن مورد درخواست است.
۴.کلیه مدارکی که با موضوع مرتبط است.

نکات وکالت بلاعزل
۱. وکالت بلاعزل اگرچه وکالت ساده نیست و جزء وکالت غیر قابل فسخ و پایدار به شمار می‌رود؛ ولی مانند وکالت ساده با فوت یا جنون وکیل یا موکل از بین می‌رود.
۲. وکالت بلاعزل صرفا به منزله نمایندگی از طرف موکل به وکیل در انجام مورد وکالت است و به معنای انتقال مورد وکالت نیست و هیچکس نمی‌تواند با وکالت بلاعزل ادعای مالکیت کند؛ مگر اینکه طبق قراردادی مثل بیع (قرارداد خرید و فروش) به وکیل منتقل شده باشد.
۳. اگر موکل ضمن عقد، انجام وکالت را از خود سلب کرده باشد؛ در این صورت وی علاوه بر اینکه حق عزل وکیل را از خود سلب کرده، حق انجام دادن مورد وکالت را هم نخواهد داشت.
۴. با اینکه وکالت بلاعزل در بیشتر موارد اهداف دو طرف‌ قرارداد را تامین می‌کند و ویژگی هایی دارد؛ ولی گاهی با امضای یک وکالتنامه رسمی بلاعزل، افراد ناخواسته تمام دارایی و اموال خود را از دست می‌دهند. بنابراین بهتر است در دادن وکالت بلاعزل به فرد یا افراد دقت شود؛ زیرا عده‌ای از طریق وکالت بلاعزل اقدام به کلاهبرداری می‌کنند.
مطلب پیشنهادی: برای آشنایی بیشتر با وکالت بلاعزل در خرید و فروش املاک “وکالت بلاعزل برای خرید و فروش ملک” را مطالعه کنید.
 
مطالب بیشتر در مجله حقوقی دلتا....

اعتراض به رای افسر راهنمایی،‌ باید در دادگاه و مراجع قضایی مطرح شود. قاضی مسئول پرونده ممکن است با توجه به گزارشات موجود در پرونده، درخواست کروکی مجدد تصادف توسط یک تیم کارشناسی متخصص را صادر کند.

ترسیم کروکی تصادفات خودرو یکی از مواردی است که در سوانح رانندگی صورت می‌گیرد. البته اغلب رانندگان با مراحل کروکی تصادف آشنا هستند؛ اما گاهی درباره نحوه تشخیص مقصر در تصادفات از طرف برخی رانندگان اعتراض می‌شود. به همین دلیل در مجله دلتا، این چند موضوع بررسی و توضیح داده شده است.

۱.نحوه گرفتن کروکی تصادف

۲.انواع کروکی

۳.نحوه اعتراض به کروکی تصادفات خودرو

نحوه گرفتن کروکی تصادفات
هنگامی که تصادفی رخ می‌دهد، توسط مامور یا کارشناس راهنمایی و رانندگی ثبت و تنظیم می‌شود که به آن کروکی تصادفات خودرو می‌گویند. مامور یا کارشناس راهنمایی و رانندگی،‌ با حضور در صحنه تصادف و بررسی وضعیت موجود، اظهارات طرف‌های سانحه،‌ وضعیت حرکت و برخورد خودروها با یکدیگر در کنار جزئیات زمانی و مکانی از جمله ساعت و تاریخ وقوع حادثه‌ و… را ثبت و اقدام به ترسیم کروکی کرده و سپس پرونده را به مراجع ذی‌ربط انتقال می‌دهد.

انواع کروکی
کروکی تصادفات خودرو به دو دسته سازشی و غیر سازشی تقسیم می‌شود.

۱) کروکی سازشی
این نوع کروکی هنگامی استفاده می‌شود که طرف‌های حادثه پیش از آمدن مامور راهنمایی و رانندگی یا در حضور وی، نسبت به تعیین مقصر و شکل رخ دادن حادثه به توافق رسیده و به عبارتی دیگر، سازش کرده باشند. این کروکی صرفا در یک برگه که حاوی اطلاعات زمانی و مکانی در کنار ترسیم شکل برخورد و تصادف است،‌ تهیه می‌شود.

۲) کروکی غیر سازشی
کروکی مذبور در موارد زیر استفاده می‌شود:

یکی از دو طرف تصادف در مورد  تقصیر خود معترض باشد.
در صورتی که خسارت وارده از سقف تعهدات مالی بیمه نامه بیشتر باشد.
اگر خسارت‌های جانی و یا فوت فرد یا افرادی در تصادف گزارش شده باشد.د
در صورتی که بیش از یک خودروتصادف کرده باشند.

کروکی تصادفات خودرو غیر سازشی در دو برگه که صفحه اول حاوی همان اطلاعات موجود در کروکی سازشی بوده و صفحه دوم شامل اطلاعات کامل مامور راهنمایی و رانندگی حاضر در صحنه است،‌ تهیه می‌شود. علت وجود اطلاعات مامور راهنمایی و رانندگی در صفحه دوم کروکی تصادفات خودرو غیر سازشی،‌ فراهم آوردن امکان پیگیری قضایی و اعتراض به کروکی مذکور است.

نحوه اعتراض به کروکی تصادفات خودرو
اعتراض به رای افسر راهنمایی،‌ باید در دادگاه و مراجع قضایی مطرح شود. در واقع راننده معترض، دادخواست اعتراض به کروکی تصادف را به همراه کلیه اطلاعات مرتبط با تصادف، به خصوص برگه کروکی، به دادگاه ارائه و شکایت خود را مطرح می‌کند. قاضی مسئول پرونده ممکن است با توجه به گزارشات موجود در پرونده، درخواست کروکی مجدد تصادف توسط یک تیم کارشناسی متخصص را صادر کند و رأی نهایی را با توجه به نتایج حاصل از این بازبینی صادر کند.

مطلب پیشنهادی: برای آشنایی بیشتر با مجازات راننده مقصر “مجازات راننده مقصر در تصادفات منجر به فوت” را مطالعه کنید.

مطالب بیشتر در مجله حقوقی دلتا...

برای پیشگیری از اختلاف در میزان جهیزیه، زن می‌تواند جزئیات اموال مربوط به جهیزیه خود را در سیاهه‌ای یادداشت کند.

جهیزیه به اموالی گفته می‎شود که توسط زن به خانه مشترک برده می‌شود. در قانون اشاره‌ای به الزام زن برای آوردن جهیزیه نشده، بنابراین وی تکلیف قانونی و شرعی برای آوردن جهیزیه به منزل شوهر ندارد و تهیه وسایل لازم برای زندگی مشترک بر عهده شوهر است. اما به دلیل این که آوردن جهیزیه به منزل مشترک در کشور امری شایع است و گاهی بین زن و شوهر در ارتباط با آن اختلافاتی ایجاد و یکی از دعاوی مهم در دادگاه خانواده محسوب می‌شود، در این مطلب به بررسی مراحل قانونی دادخواست استرداد جهیزیه پرداخته شده است. در ادامه با مجله دلتا همراه باشید.

دادخواست استرداد جهیزیه
زن می‌تواند خواستار بازگرداندن جهیزیه از خانه همسر سابق خود باشد. زن در زندگی مشترک، مالک تمام اموالی خواهد بود که توسط خود او خریداری شده و با عنوان جهاز یا هر عنوان دیگری به منزل مشترک آورده است.
بر این اساس، وی می‌تواند هرگاه که بخواهد برای استرداد جهیزیه خود اقدام کند. با توجه به اینکه زن مالک جهیزیه است و وظیفه قانونی برای آوردن یا نگه داشتن جهیزیه ندارد، می‎تواند هر موقع که بخواهد آن را مسترد کند و برای این کار نیازی به اجازه شوهر ندارد.

نکات مهم دادخواست استرداد جهیزیه
۱.عدم جابه‌جایی اموالی که متعلق به مرد است
استرداد جهیزیه فقط در مورد اموال و جهیزیه زن انجام خواهد شد. عدم توجه به این مساله و جابه‌جایی اموال مرد، گاهی موجب می‌شود که شکایت‎هایی از سوی مرد مبنی بر سرقت صورت گیرد؛ اگرچه در اغلب این شکایات، به دلیل نداشتن سوءنیت زن، شکایت مرد به نتیجه نمی‌رسد.

۲.تهیه سیاهه اموال
در خصوص دعوای استرداد جهیزیه و پیشگیری از اختلاف در میزان جهیزیه، زن می‌تواند جزئیات اموال مربوط به جهیزیه خود را در سیاهه‌ای یادداشت کند. در سیاهه اموال زن، ذکر می‌شود که به عنوان مثال یخچال، ماشین لباسشویی، اجاق گاز و نظایر آن به عنوان جهیزیه تهیه و تحویل داده شده است. سیاهه جهیزیه تهیه شده توسط زن، باید به امضای داماد و دو شاهد مرد برسد. امضای مرد به سیاهه جهیزیه اعتبار می‌دهد، بنابراین در صورتی که اثر انگشت شوهر نیز در ذیل سیاهه درج شود، این موضوع اعتبار این سند را بیشتر خواهد کرد. بهتر است شهود از اقوام عروس نباشند و لیست سیاهه نزد پدر و مادر عروس باشد.

۳.حضور شهود
توصیه می‌شود در صورت تصمیم به استرداد جهیزیه، چند نفر به عنوان شاهد با زن همراه شوند تا اقلام و وسایلی که از منزل خارج می‌شود از سوی آن‌ها مورد توجه و تایید قرار گیرد.

مطلب پیشنهادی: برای آشنایی بیشتر با قواعد مربوط به جهیزیه “جهیزیه ؛ مال زن است و می تواند آن را پس بگیرد” را مطالعه کنید.

مطالب بیشتر در مجله حقوقی دلتا....

مهریه دین و بدهی شوهر است و تا زمانی که پرداخت نشده باشد موظف به پرداخت است و در صورت فوت زن، ورثه او این حق را دارند که از مرد تقاضای مهریه متوفی را داشته باشند و به عبارتی وراث، از مرد طلبکار می‌شوند.

مهریه از جمله حقوق قانونی زن است و همین که عقد ازدواج صورت گرفت زن مالک مهریه می‌شود و این اجازه را خواهد داشت تا مهریه خود را از همسر درخواست کند. زن یا شوهر از هم ارث می‌برند. البته ارث بردن از یکدیگر بین زن و شوهر هنگامی برقرار می‌شود که رابطه زناشویی آن‌ها دائمی باشد و در ازدواج موقت این امر امکان‌پذیر نیست. اما سؤالی که مطرح می‌شود این است که آیا با فوت زن مهریه ساقط می‌شود؟ در مجله دلتا به این پرسش پاسخ داده شده است.

با فوت زن مهریه ساقط می‌شود؟
مهریه دین و بدهی شوهر است و تا زمانی که پرداخت نشده باشد موظف به پرداخت است و در صورت فوت زن، ورثه او این حق را دارند که از مرد تقاضای مهریه متوفی را داشته باشند و به عبارتی وراث، از مرد طلبکار می‌شوند. بنابراین با قتل و فوت زن، مهریه از بین نمی‌رود و وراث می‌توانند برای  مطالبه آن اقدام کنند.

مهریه زن پس از فوت به ورثه‌اش می‌رسد
همانطور که گفته شد مطالبه مهریه همواره برای صاحب آن وجود دارد، حتی اگر زن در قید حیات نباشد. از همین روی وراث زن می‌توانند بعد از فوت به نمایندگی از او مهریه‌اش را از مرد درخواست کنند.‏ به عبارتی دیگر مهریه زن پس از فوت او به وراث وی منتقل شده و می‌توانند به قائم مقامی از زن مهریه او را از مرد مطالبه کنند.‏ این در حالی است که مرد نمی‌تواند از پرداخت مهریه همسر متوفی خود به ورثه‌اش به هر بهانه‌ای خودداری کند. مگر آنکه مهریه به دلیل قانونی مانند بخشش آن توسط زن یا دریافت آن پیش از فوت، وجود نداشته باشد. بنابراین باید گفت که دین ناشی از مهریه از جمله دیون ممتاز است و حتی در صورت وجود بدهی‌های متعدد مرد یا حتی فوت وی، باز هم پرداخت مهریه زن بر سایر بدهی‌ها مقدم است و در الویت قرار دارد. شایان ذکر است که ورثه زن باید مدارکی همچون عقدنامه او را نیز به پیوست دادخواست خود تقدیم دادگاه کنند.

مطالب بیشتر در مجله حقوقی دلتا...

بیشتر دعاوی و اختلافات ساکنان بر سر مشاعات یا قسمت‌های مشترک ساختمان است، به همین دلیل لازم است که قوانین و مقررات این بخش‌ها مشخص شوند.

مشاعات ساختمان به قسمت‌های مشترک ساختمان گفته می‌شود که قوانین و مقررات خاص خود را دارد. به طور کلی مالکیت آپارتمان به دو بخش تقسیم می‌شود که شامل مالکیت بر قسمت‌های اختصاصی و مالکیت بر قسمت‌های مشترک یا مشاعی است. در مجله دلتا به نکات مهمی از بخش‌های مشترک ساختمانی اشاره و طبق قانون تملک آپارتمان‌ها توضیح داده شده است.

مشاعات ساختمان
اساسا آن قسمت‌هایی از آپارتمان که مالکیت بر آن‌ها در سند به طور جداگانه آمده است را قسمت‌های اختصاصی می‌نامند و طبیعی است که دیگران حق استفاده از آن را ندارند. به عنوان مثال آشپزخانه، اتاق خواب، بالکن و پارکینگ و انباری به عنوان فضای اختصاصی در نظر گرفته می‌شوند. اما بیشتر دعاوی ساکنان و اختلافات آن‌ها بر سر مشاعات یا قسمت‌های مشترک است.

بخش‌های مشاعی ساختمان
پشت بام
راهرو
زمین ساختمان
آسانسور
درب ورودی
پارکینگ اضافی
ورودی پارکینگ
باغچه
تاسیسات مشترک
پله‌ها
شوفاژخانه
انشعابات مشترک
لابی
این موارد تقریبا تمام مشاعات ساختمان بود، اما مهم‌تر از آن که شاید سوال اصلی شما نیز باشد قوانین مشاعات ساختمان است.

قوانین مشاعات ساختمان
به عنوان قاعده کلی باید توجه داشت که نمی‌توان از مشاعات به گونه‌ای استفاده کرد که مانعی برای استفاده دیگران باشد. در زیر به چند مورد مهم که بیشتر اختلافات را در این موضوع به خود اختصاص داده‌اند اشاره می‌کنیم.

هیچ کدام از مالکین حق تصرف در مشاعات را ندارند، پس نمی‌توان مشاعات ساختمان را به کسی واگذار کرد، مگر آنکه دو شرط رعایت شود. ۱)‎قانون این اجازه را داده باشد.  ۲)‎با سایر ساکنین توافق شده باشد.
استفاده از مشاعات نباید باعث آزار و اذیت سایر ساکنین شود. به عنوان مثال شما نمی‌توانید در حیاط ساختمان حیوانی را نگه دارید یا جشنی را در حیاط برگزار کنید، مگر با رضایت سایرین.
نمی‌توان زباله های خود را در راهرو گذاشت.
نمی‌توان خودروی خود را در محلی به غیر از محل تعیین شده پارک کرد.
نمی‌توان شکل و رنگ آپارتمان را بدون توافق سایرین تغییر داد.
نمی‌توان در نقشه ساختمان تغییری ایجاد کرد، مگر با همان دو شرط ذکر شده.
اسباب‌کشی و حمل مصالح ساختمانی و نخاله‌های ناشی از تعمیرات نیز با آسانسور ممنوع است.
مطلب پیشنهادی: برای ‌آشنایی بیشتر با قوانین مشاعات ساختمانی “ مشاعات ساختمان چیست و چه قوانینی دارد؟” را مطالعه کنید.

مطالب بیشتر در مجله حقوقی دلتا...

در قانون برای جعل مدرک دانشگاهی، مجازات در نظر گرفته شده و بر اساس آن اگر فردی مدرک اشتغال به تحصیل یا فارغ‌التحصیلی داخل یا خارج از کشور را جعل کند، مجازات خواهد شد.

با توجه به اهمیت تحصیلات دانشگاهی در کشور، جعل مدرک تحصیلی از جمله جرائمی است که برخی افراد مرتکب آن می‌شوند و آگاهانه و یا گاهی بی‌اطلاع از عواقب قانونی آن اقدام به خرید مدرک جعلی می‌کنند. در مجله دلتا این جرم و مجازات آن از نظر قانونی مورد بررسی قرار گرفته و توضیح داده شده است.
تشخیص مدرک تحصیلی جعلی
برخی به دلایل مختلف، از جمله عدم آگاهی از عواقب استفاده از مدارک جعلی، با پرداخت مبالغی به کلاهبرداران، از مدارک تحصیلی جعلی استفاده می‌کنند. اما امروزه به دلیل سیستم مکانیزه و متمرکزی که وجود دارد، در اولین مراجعه به مراکز رسمی جعلی بودن مدارک تشخیص داده می‌شود. بنابراین به راحتی با‌ استعلام مدرک تحصیلی ، جعلی بودن آن مشخص می‌شود.

مجازات جعل مدرک تحصیلی
در قانون برای جعل مدرک دانشگاهی، مجازات در نظر گرفته شده و بر اساس آن اگر فردی مدارک اشتغال به تحصیل یا فارغ‌التحصیلی با تأییدیه و ریز نمرات تحصیلی دانشگاه‌ها، موسسات آموزش عالی و تحقیقاتی داخل یا خارج از کشور را جعل کند، مجازات خواهد شد. شایان ذکر است علاوه بر فرد جعل کننده(جاعل)، کسی هم که از این مدرک جعلی استفاده می‌کند مجرم به حساب می‌آید و هر دو آن‌ها به حبس از ۱ تا ۳ سال به علاوه جبران خسارت محکوم می‌شوند. بنابراین مجازات خرید مدرک تحصیلی جعلی نیز در قانون مشخص شده است.
البته گاهی اوقات جعل مدرک دانشگاهی توسط افراد عادی انجام نمی‌شود و در انجام این کار یکی از کارکنان وزارتخانه‌ها، سازمان‌ها، موسسات وابسته به دولت، شهرداری‌ها یا نهاد‌های انقلابی دخالت دارند که در صورت وقوع چنین امری این دسته از افراد به حداکثر مجازات‌هایی که قاضی تعیین می‌کند، محکوم خواهند شد.
مطلب پیشنهادی: برای آشنایی بیشتر با جرم جعل سند “جعل سند و جلب جاعل” را مطالعه کنید.
 
مطالب بیشتر در مجله حقوقی دلتا...